Spotify’ın tüm arşivi sızmış olabilir

Kısacası iddia büyük: “Spotify’daki müziğin çok önemli bir bölümünü topladık.” Üstelik bunu “korsan” motivasyonla değil, “koruma ve arşivleme” motivasyonuyla yaptıklarını savunuyorlar. Ancak hukuki tarafı tartışmasız şekilde problemli; çünkü bu ölçekte bir arşiv, hak sahiplerinin izni olmadan paylaşılırsa telif haklarını ihlal ediyor.

NE TOPLADILAR?

Anna’s Archive, bugüne kadar daha çok kitap ve akademik yayın gibi metin odaklı içeriklerle anılan bir yapı. Buna rağmen grup, “insanlığın bilgi ve kültürünü koruma” hedefinin yalnızca metinlerle sınırlı olmadığını söylüyor ve müziği de bu kapsamda gördüğünü belirtiyor.

İddialarına göre arşiv, 15 milyondan fazla sanatçıyı ve 58 milyon albümü kapsıyor. Toplanan 86 milyon şarkının ise Spotify’daki toplam dinlemelerin yüzde 99,6’sını temsil ettiği öne sürülüyor. Buna karşın Spotify’ın tüm kataloğu içinde payın yaklaşık yüzde 37 olduğu ifade ediliyor; yani “kalan milyonlarca parçayı da eklemeye devam edeceğiz” mesajı veriliyor. Dosyaların, popülerliğe göre aşamalı biçimde paylaşılması planlanıyor.

Buradaki kritik ayrım şu:

* Metadata: Şarkı adı, sanatçı, albüm, süre, tür gibi “bilgi katmanı.”

* Ses dosyaları: Dinlediğimiz müziğin kendisi.

Grup, sadece “bilgi” topladığını söylemekle kalmıyor; doğrudan ses dosyalarının da arşivde olduğunu belirtiyor. Bu da tartışmayı “veri kazıma” seviyesinin ötesine taşıyor.

SPOTİFY NE DİYOR?

Spotify cephesi ise olaya sert yaklaşıyor. Şirket, hukuka aykırı kazıma yapan kullanıcı hesaplarının tespit edilip kapatıldığını, benzer girişimlere karşı yeni güvenlik önlemleri devreye alındığını ve şüpheli hareketlerin yakından izlenmeye devam ettiğini açıklıyor. Spotify ayrıca, korsana karşı sanatçıları korumak için sektör ortaklarıyla birlikte çalıştığını vurguluyor.

Bu tür kazıma operasyonları genellikle “tek bir açık”la değil, çok sayıda hesabın otomasyonla kullanılmasıyla veya platformun normalde izin verdiği erişimlerin “ölçekli şekilde” sömürülmesiyle büyüyebiliyor. Bu yüzden şirketlerin tepkisi çoğu zaman iki kanaldan geliyor: Hem hesap kapatma, hem de sistemsel “fren” mekanizmaları.

NEDEN ÖNEMLİ?

Bu iddia, birkaç başlığı aynı anda ateşliyor:

Birincisi, telif. “Koruma arşivi” söylemi kulağa idealist gelebilir; ama izin olmadan kopyalama ve paylaşım, hak sahipleri açısından korsanla aynı noktaya çıkıyor. Özellikle müzikte gelir dağılımı ve platform ekonomisi zaten tartışmalı bir zemindeyken, bu tür bir arşiv girişimi sektörde büyük tepki yaratabilir.

İkincisi, platform güvenliği. Spotify gibi dev servisler, katalogtan çok “erişim” satıyor; yani müziğin kendisi orada dursa bile, kimin nasıl ulaştığı kritik. “Bu kadar büyük ölçekli içerik nasıl çekildi?” sorusu, diğer platformların da benzer risklere karşı pozisyon almasına yol açabilir.

Üçüncüsü, arşiv ve kültürel miras tartışması. Dijital platformlar kapanabilir, lisanslar bitebilir, bazı albümler bir gecede katalogdan kalkabilir. Bu nedenle “müzik arşivi” fikri, prensipte anlaşılır bir ihtiyaç. Ancak bunu yapmanın yolu, sektörle ve hukukla uyumlu çözümler üretmekten geçiyor. Aksi hâlde, “koruma” iddiası korsan gölgesinde kalıyor.