Uzmanlara göre insanlık zirve noktasına varmak üzere: “Çöküş yaklaşıyor”

Washington Üniversitesi ve Cambridge Üniversitesi’nin yürüttüğü iki ayrı araştırmada insanlığın geleceğine dair ürkütücü tablolar çizildi.

Birleşmiş Milletler’in (BM) son projeksiyonlarına göre, küresel nüfusun 2030’a kadar 8,5 milyara, 2050’de ise 9,7 milyara ulaşması bekleniyor. Nüfus artışı 2080’lerde 10,4 milyar ile zirve yapacak, ardından ise 2100 yılı civarında düşüşe geçecek.

Ancak bu tahminler bile iyimser olabilir. Gates Vakfı tarafından desteklenen Washington Üniversitesi'nin çalışmasına göre, nüfus artışındaki yavaşlama daha erken ve daha sert yaşanabilir. Çalışma, 2100 yılına kadar dünya nüfusunun 8,8 milyarı geçmeyeceğini öne sürüyor.

DOĞURGANLIK HIZLA DÜŞÜYOR

BM’ye göre dünya nüfusu 2022 sonunda 8 milyarı geçmişti. Ancak nüfus artış hızı, 1950’den bu yana en düşük seviyeye inmiş durumda. En büyük sebep ise doğurganlık oranlarındaki düşüş.

Popular Mechanics’e göre bugün, dünya nüfusunun üçte ikisi, kadın başına doğum oranının 2,1’in altında olduğu ülkelerde yaşıyor. Bu oran, uzun vadede nüfusun sabit kalabilmesi için gereken eşiği temsil ediyor.

BM Ekonomik ve Sosyal İşler Departmanı Nüfus Bölümü Direktörü Jon Wilmoth, bu eğilimin kalıcı olması durumunda, yüzyılın ikinci yarısında küresel nüfus artışının daha da yavaşlayacağını vurguluyor.

NÜFUS DÜŞERKEN YAPAY ZEKA YÜKSELİYOR

Küresel nüfusun zirveye yaklaştığı bu dönemde, bir başka önemli kırılma noktası da hızla yaklaşıyor: Tekillik (Singularity). Yani, yapay zekanın insan zekasını aşarak kendi kendini geliştirebilir hale gelmesi ve toplumu köklü biçimde dönüştürmesi.

Bazı öngörülere göre, tekilliğe sadece 5 yıl kaldı. Bu da şu soruyu gündeme getiriyor: Yapay zekanın kontrolü ele aldığı bir dünyada, nüfusun geleceği ne olur?

Washington Üniversitesi'nin çalışması, doğurganlık oranlarının düşmeye devam edeceğini ve insan nüfusunun 2100’e kadar 8,8 milyarda sınırlı kalacağını öngörüyor. Ancak yapay zeka bu süreci daha da hızlandırabilir.

CAMBRIDGE ÜNİVERSİTESİ’NDEN UYARI

Bu arada Cambridge Üniversitesi bünyesindeki Varoluşsal Risk Araştırmaları Merkezi’nden araştırmacı Dr. Luke Kemp de yeni çalışmasında insanlık tarihine dair çarpıcı bir uyarıda bulundu: Mevcut gidişat, insan uygarlığının kendi eliyle sona yaklaşmakta olduğunu gösteriyor.

The Guardian gazetesine konuşan Kemp, 5 bin yılı aşkın bir süreyi ve 400'den fazla toplumun çöküşünü inceleyen kapsamlı tarihsel araştırmasına dayanarak, insanlığın “rahatsız edici bir uyanışa” doğru ilerlediğini söyledi.

“Kıyamet günü için bir tarih veremeyiz” diyen Kemp, “Ama 5 bin yıllık uygarlık tarihine baktığımızda, gidişatı anlayabiliyoruz ve en olası senaryo, insanlığın kendi kendini sonlandırması” ifadelerini kullandı.

Kemp’e göre insanlık, tarih boyunca şiddet yoluyla kaynakları tekelleştiren elit güçlerin baskısı altında ilerledi. Bu güçlere “Golyatlar” diyen araştırmacı, imparatorlukların ve krallıkların silah ve zorbalık yoluyla halkları kontrol altına aldığını belirtti.

Ancak bu tür yapıların uzun ömürlü olmadığını vurgulayan Kemp, şu uyarılarda bulundu:

“Zengin elitler halktan ve doğadan daha fazla servet sömürdükçe toplumlar kırılgan hâle geliyor. Bu da iç çekişmeleri, yolsuzluğu, kitlesel yoksullaşmayı, halk sağlığında düşüşü ve çevresel yıkımı tetikliyor. Sonuçta toplumun içi boşalıyor ve bir salgın, savaş veya iklim felaketi gibi dışsal bir şok sistemi yerle bir ediyor.”

KÜRESEL GOLYAT

Kemp, modern dünyayı ise tarihten farklı kılan bir durumla açıklıyor. Ona göre bugün sadece tek bir imparatorluk değil, birbirine bağlı, küresel bir Golyat söz konusu ve bu yapı kapitalizm üzerinden işliyor.

İklim krizi, gıda sistemlerindeki kırılganlık ve nükleer savaş tehdidi gibi faktörler, bu dev yapının çöküşünü hızlandırabilecek unsurlar arasında.