Grönland’da eriyen milyarlarca ton su yüzeyi patlattı

Grönland buz tabakası, adanın büyük kısmını kaplıyor ve kalınlığı bazı yerlerde 3 kilometreyi aşıyor. Eğer bu dev buz kütlesi tamamen erirse, küresel deniz seviyesi yaklaşık 7,4 metre yükselecek. Son yıllarda gelişen radar teknolojileri sayesinde bilim insanları, buz tabakasının altındaki gizemli dünyayı daha net görmeye başladı. Radar gözlemleri, eriyik suyla dolup boşalan sıvı göllerin buz tabakasını yukarı doğru şişirerek ‘su kabarcıkları’ oluşturduğunu gösteriyor. Ancak bu suyun buz tabakasını kırarak yüzeye çıkması ilk kez gözlemlendi.

85 METRELİK ANİ ÇÖKÜŞ

Popsci haberine göre Lancaster Üniversitesi’nden glasyolog Jade Bowling ve ekibi, 2014 yazında yaşanan olağanüstü olayı uydu verilerini incelerken fark etti. Temmuz sonu ve Ağustos başında 10 günlük süreçte, 2 kilometrekarelik bir alanın yüksekliği aniden 85 metre düştü. Olay öncesinde suyun baskısıyla 10-15 metre kadar yükselen alan, 90 milyon metreküp suyun boşalmasıyla çöktü.

Yaklaşık 1 kilometre aşağıda, yüzeyin büyük ölçüde kırıldığını ve 25 metreye varan dev buz bloklarının ortaya çıktığını tespit eden araştırmacılar, 6 kilometrekarelik bir alanın ise suyun akışıyla tamamen temizlendiğini belirledi.

Bowling bu konu hakkında şöyle dedi: “İlk gördüğümüzde bunun veri hatası olduğunu düşündük. Ama detaylı incelemelerimiz, buz tabakasının altındaki devasa bir suyun yüzeye fışkırarak bu manzarayı yarattığını ortaya koydu.”

GELECEK İÇİN KRİTİK BİLGİ

Daha önce eriyik suların buz tabakasının altında dolaşabildiği biliniyordu, ancak yüzeye kadar patlayarak çıkması bir ilk. Lancaster Üniversitesi’nden Amber Leeson, “Bu çalışma bize buz tabakasının aşırı su baskısına nasıl tepki verebileceği hakkında yeni ve beklenmedik şeyler öğretti. Buzun altındaki karmaşık su sistemini anlamamız, gelecekteki erime sürecini öngörmek için kritik önemde,” diyor.

Araştırmacılar, bu tür olayların buz tabakasının hareketini nasıl etkilediğini anlamak için daha fazla uydu gözlemine ihtiyaç olduğunu vurguluyor.