Evrenin en uzun dönen yapısı keşfedildi
Yaklaşık 49 milyon ışık yılı uzunluğunda olan bu yapı, evrende şimdiye kadar keşfedilen en uzun dönen filament olarak kaydedildi. Bu devasa yapılar, kozmik ağın büyük bir parçası ve galaksilerin evrendeki hareketini ve dağılımını etkileyen önemli bir rol oynuyor.
EVRENDEKİ EN UZUN DÖNEN YAPI
Bu olağanüstü yapı, yalnızca boyutuyla değil, aynı zamanda dönüş yönü ve hizalanmasıyla da dikkat çekiyor. Oxford Üniversitesi'nden fizikçi Lyla Jung, "Bu yapıyı özel kılan şey sadece boyutu değil, aynı zamanda dönüş hizalaması ve hareketidir" diyor. Jung, bu yapıyı bir tema parkındaki çay bardağı turuna benzetiyor. "Her galaksi, dönen bir çay bardağı gibi ama tüm platform -kozmik filament- da dönüyor. Bu ikili hareket, galaksilerin, yaşadıkları daha büyük yapılardan nasıl dönüş kazandıkları hakkında nadir bir bilgi sağlıyor."
KOZMİK WEB VE GALAKSİLER
Kozmik ağ, evrenin görünmeyen omurgası olarak kabul edilen devasa bir yapıdır. Sayısız karanlık madde filamentinden oluşan bu ağ, evrenin yapısını şekillendirir ve galaksilerin nasıl dağıldığını ve hareket ettiğini kontrol eder. Galaksiler bu kozmik otoyollar boyunca toplanır ve hareket eder. Bu yapıyı incelemek, evrenin büyük yapısını ve evrimini anlamamıza yardımcı olur.
Jung ve Cambridge Üniversitesi'nden Madalina Tudorache'nin liderliğindeki ekip, bu özel filamentin ilk kez MEERKat radyo teleskobu ile yapılan gözlemler sırasında keşfedildi. Bu keşif, 440 milyon ışık yılı uzaklıkta ve yaklaşık 117 bin ışık yılı genişliğinde ve 5,5 milyon ışık yılı uzunluğunda, 14 galaksinin sıra dışı bir şekilde dizildiği bir yapı olarak belirlendi.
Araştırmacılar, bu galaksilerin kırmızıya kayma ve maviye kayma özelliklerini inceleyerek yapının dönen hareketini doğruladılar. Filamentin bir tarafından gelen ışık, daha kısa dalga boylarına sahip olup, kaynağın gözlemciye doğru hareket ettiğini gösteriyor. Diğer taraftan gelen ışık ise daha uzun dalga boylarına sahip ve kaynağın gözlemciden uzaklaştığını işaret ediyor. Bu, yapının döndüğünü açıkça ortaya koyuyor. Galaksilerin hızını modellediklerinde, saniyede 110 kilometre hızla hareket ettikleri ve bu hızın Andromeda ile Samanyolu'nun birbiriyle çarpışma hızına yakın olduğu tespit edildi.
GALAKSİLERİN DÖNÜŞÜ VE MADDE AKIŞI
Tüm bu yapının galaksilerin dönüşünü nasıl etkileyebileceğini anlamak, evrenin nasıl şekillendiğine dair önemli bilgiler sunuyor. Filament boyunca bulunan soğuk, nötr hidrojen gazı ve galaksilerin zengin hidrojen içeriği, bu tür filamentlerin galaksilere büyümeleri için gerekli malzemeleri sağlayabileceğini gösteriyor.
Araştırmacılar, filament boyunca galaksilerin hizalanmasının, kozmik ağ filamentlerinin galaksilere açısal momentum aktarabileceğini düşündürüyor. Bu da, galaksilerin dönüşünü nasıl kazandıklarıyla ilgili önemli bir ipucu sunuyor.
EVRENİN SIRLARI VE KOZMİK BAĞLANTILAR
Eğer evrene dair derinlikli bir görüntü bakışı yaparsanız, galaksiler genellikle rastgele dağılmış ve birbirinden bağımsız gibi görünür. Ancak bu devasa filamentin keşfi, her şeyin düşündüğümüzden daha bağlantılı olduğunu ve gözle görülmeyen yapılarının, galaksilerin ve evrenin yapısını ne kadar etkilediğini gösteriyor.
Araştırma ekibi, "Galaksilerin filamentin eksenine göre dönme hareketi gösterdiğini ve bu yapının şimdiye kadar keşfedilen en uzun dönen yapı olduğunu belirtiyoruz" dedi.