Ay’daki pasın suçlusu Dünya çıktı

Bulgulara göre Dünya atmosferinden kaçan oksijen iyonları, Ay’ın Dünya’nın manyetik kuyruğundan geçtiği dönemlerde Ay yüzeyindeki demir mineralleriyle etkileşiyor. Bu etkileşim, demirin oksitlenerek hematite dönüşmesini sağlıyor.

ATMOSFER YOK AMA PAS VAR

Ay’ın kalın bir atmosferi olmadığı gibi, sürekli Güneş rüzgârının taşıdığı hidrojenle bombardımana uğruyor. Hidrojen, oksidasyonu tersine çevirebilen bir indirgen madde. Dolayısıyla teorik olarak Ay’da pas oluşmaması gerekirken, birkaç yıl önce kutup bölgelerinde hematit keşfedilmişti. Yeni deneyler, bu paradoksu çözüyor.

LABORATUVAR KANITI

Araştırmacılar, Ay’da bulunan mineralleri temsil eden olivin, piroksen, ilmenit ve troilit gibi örnekler üzerinde oksijen ışınlamaları gerçekleştirdi. Sonuçlar, özellikle saf demir üzerinde güçlü bir oksidasyon etkisi olduğunu gösterdi. Aynı deneylerde yüksek enerjili hidrojen ışınları hematiti geri indirgemeyi başardı ve yan ürün olarak su açığa çıktı. Bu da Ay’daki hematitin yakınında su bulunmasını açıklıyor.

AY’IN TARİHİNİ DE AYDINLATABİLİR

Paslanma süreci yalnızca bugünü değil, milyarlarca yıl öncesine uzanan bir hikâyeyi de anlatıyor olabilir. Araştırmacılara göre Ay yüzeyinde bulunan hematit, Dünya atmosferindeki oksijenin tarihini –hatta 2,4 milyar yıl önceki “Büyük Oksidasyon Olayı”nı– kaydetmiş olabilir.

Çin’in Chang’E-7 görevi ve Hindistan’ın Chandrayaan-3 misyonu gibi yeni Ay projelerinin, bu oksijen aktarımını ve Ay’daki pasın kökenini daha detaylı incelemesi bekleniyor.