ABD’nin yasağı delindi: Çin, 1 milyar dolarlık Nvidia çipini nasıl aldı?

Çin’in satışı yasak olan Nvidia çiplerinden yüklü miktarda alması üzerine başlayan tartışmada uzmanlar yeni oluşan kara borsaya dikkat çekiyor.

ABD’nin gelişmiş yapay zeka çiplerinin Çin’e ihracatını kısıtlamasına rağmen, yalnızca üç ay içinde yaklaşık 1 milyar dolarlık Nvidia çipi Çin’e ulaştı.

Financial Times’ın analizine göre, bu durum, Washington’un Pekin’in yüksek teknoloji hamlelerini dizginleme çabalarının ne derece sınırlı kaldığını ortaya koyuyor.

ABD merkezli yapay zeka şirketlerinin (OpenAI, Google, Meta) kullandığı ve Çin’e satışı yasak olan Nvidia’nın B200 çipleri, ülkede hızla büyüyen bir kara borsada en çok aranan ürün haline geldi.

Belgelere göre, Çin’in Guangdong, Zhejiang ve Anhui eyaletlerindeki dağıtıcılar B200’ün yanı sıra H100 ve H200 gibi yasaklı çipleri de Çinli veri merkezi tedarikçilerine ulaştırıyor.

YENİ BİR KARA BORSA EKONOMİSİ

Satışlar genellikle sekiz B200 çipiyle birlikte yazılım ve bağlantı donanımı içeren sistemler şeklinde yapılıyor.

Bir paket yaklaşık 150 kilogram ağırlığında ve 500 bin dolara kadar fiyatlandırılıyor. Çinli “Gate of the Era” (Çağın Kapısı) adlı bir şirket, B200 çiplerini büyük miktarlarda temin edip sattı.

Şirketin, yalnızca mayıstan bu yana yaklaşık 400 milyon dolarlık ürün sattığı tahmin ediliyor.

YASAL AÇIKLAR VE ZAYIF DENETİM

Çin içinde bu çiplerin satışı, ithalat vergileri ödendiği sürece yasal kabul ediliyor. Ancak bu ürünleri Çin’e ihraç eden taraflar ABD ihracat kontrollerini ihlal etmiş oluyor.

Nvidia ise doğrudan bu kaçakçılıkla ilişkilendirilmediğini ve bu satışlardan haberdar olmadığını belirtti:

“Kaçak yollardan kurulan veri merkezleri teknik ve ekonomik açıdan sürdürülebilir değil. Biz yalnızca yetkili ürünlerimize destek sağlıyoruz.”

SOSYAL MEDYADA ÇİP PAZARI

Çin’in Douyin ve Xiaohongshu gibi sosyal medya platformlarında Supermicro, Dell ve Asus gibi şirketlerin logolarını taşıyan paketlerin satış ilanları görülüyor. Bu şirketler ise ürünlerinin bu şekilde kullanıldığından haberdar olmadıklarını ve tüm ihracat kurallarına uyduklarını belirtiyor.

Örneğin bir dağıtıcının, “Piyasa balık pazarı gibi. Hiçbir şey eksik değil” dediği öne sürülüyor.

Yine de ABD’nin daha zayıf bir versiyon olan H20 çiplerine yönelik ihracat yasağını kaldırması, yasadışı B200 satışlarında düşüşe yol açtı.

Ancak sektörde hâlâ en ileri teknolojiye olan talep sürüyor. Hatta bazı dağıtıcılar şimdiden henüz piyasaya çıkmamış B300 çipleri için ön sipariş toplamaya başladı.

GÖZLER GÜNEYDOĞU ASYA’DA

Uzmanlara göre, Çinli alıcılar kısıtlı Nvidia çiplerini Tayland ve Malezya gibi Güneydoğu Asya ülkeleri üzerinden temin ediyor.

ABD Ticaret Bakanlığı, bu ülkelere yönelik yeni ihracat kısıtlamaları getirmeyi değerlendiriyor. Ancak Financial Times’a konuşan sektör kaynakları, bu yollar kapansa bile Avrupa üzerinden yeni tedarik zincirlerinin oluşturulmakta olduğunu belirtiyor.